Phù thủy ánh sáng điện ảnh

Ánh sáng là một yếu tố cùng quan trọng trong quay phim, cũng như các lĩnh vực khác thuộc điện ảnh. Trong làm phim có hàng ngàn cách để thiết lập ánh sáng và nhiều khái niệm trong ngôn ngữ ánh sáng trong làm phim.  Mời các bạn cùng điểm qua những kiến thức căn bản ánh sáng không thể thiếu cho dân làm phim qua bài viết dưới đây.Phù thủy ánh sáng điện ảnh

KEY LIGHT – NGUỒN SÁNG CHÍNH

Nguồn sáng chính là nguồn ánh sáng chủ yếu của cảnh phim. Đó sẽ là nguồn sáng có cường độ mạnh và mang tính định hướng nhất trong toàn bộ cảnh phim. Đây là nguồn sáng được thiết lập đầu tiên và được sử dụng để chiếu sáng chủ thể hoặc diễn viễn.

Điểm quan trọng:

• Hạn chế đặt nguồn sáng chính quá gần máy quay. Việc này sẽ khiến cho ánh sáng trong cảnh phim trở nên phẳng và thiếu chiều sâu.

• Nếu nguồn sáng chính được đặt chếch về phía bên hoặc ở phía sau của người diễn viên, sẽ tạo ra một cảm giác drama/bí ẩn và nhìn chung sẽ làm tối khung hình.

FILL LIGHT – NGUỒN SÁNG PHỤ

Nguồn sáng phụ giúp chiếu sáng bóng đổ được tạo ra bởi nguồn sáng chính. Nguồn sáng phụ được đặt đối diện với nguồn sáng chính và thường không mạnh bằng nguồn sáng chính.

Chức năng quan trọng nhất của nguồn sáng phụ là khử bóng được hình thành bởi nguồn sáng chính, vì thế thường nguồn sáng phụ sẽ nhẹ, không tạo ra bóng đổ và không tự thu hút sự chú ý về nó. Nguồn sáng phụ càng gần máy quay, bóng đổ tạo ra sẽ càng ít.

BACK LIGHT – NGUỒN SÁNG NGƯỢC

Nguồn sáng ngược chiếu sáng diễn viên hoặc chủ thể từ đằng sau và thường được bố trí cao hơn chủ thể mà nó chiếu sáng. Nguồn sáng ngược có tác dụng tách chủ thể hoặc diễn viên với background, giúp làm rõ hình dạng cũng như tăng chiều sâu của chủ thể. Việc đánh ánh sáng ngược giúp chủ thể của bạn nổi bật và đa chiều hơn.

Điểm quan trọng:

• Ánh nắng mặt trời trực tiếp đôi khi quá gắt để có thể sử dụng làm nguồn sáng chính chiếu cho chủ thể. Tuy nhiên, nếu sử dụng như nguồn sáng ngược, ánh sáng mặt trời có thể làm nổi bật chủ thể của bạn.

• Khi sử dụng mặt trời làm nguồn sáng ngược, bạn có thể dùng hắt sáng hay một tấm bảng trắng để phản chiếu và làm dịu bớt ánh sáng chiếu lên chủ thể.

SIDELIGHT – ÁNH SÁNG BÊN

Ánh sáng bên, như tên gọi, là ánh sáng đến từ phía bên song song với diễn viên. Ánh sáng bên rất lý tưởng để tạo không khí drama và phong cách Chiaroscuro. Chiaroscuro là một kỹ thuật trong hội họa sử dụng độ tương phản cao của ánh sáng và bóng tối để làm nổi bật chủ thể và tạo chiều sâu cho khung hình.

Để tạo ra một khung tình có tính điện ảnh (dramatic) bằng ánh sáng bên, tốt nhất là không nên sử dụng nguồn sáng phụ hoặc nếu có, chỉ dùng với tỉ lệ chính/phụ rất thấp cỡ 8:1.Ánh sáng bên được sử dụng rất nhiều để làm nổi bật texture.

SOFT LIGHT – ÁNH SÁNG MỀM MỊN

Ánh sáng mềm mịn là một khái niệm dùng để mô tả kích thước của nguồn sáng (so với chủ thể) nhiều hơn là nói về vị trí của nó. Ánh sáng mềm mịn đến từ một nguồn sáng lớn hoặc từ một tấm tản sáng. Ánh sáng kiểu này sẽ cho bóng mịn, nhẹ – hoặc nếu ánh sáng đủ mềm sẽ hoàn toàn không có bóng đổ.

HARD LIGHT – ÁNH SÁNG CỨNG

Ánh sáng cứng tạo ra bóng đổ có đường nét rõ ràng. Bạn sẽ có được ánh sáng cứng từ mặt trời chính ngọ hoặc một nguồn sáng nhỏ. Thường người ta không chuộng ánh sáng cứng. Cũng tương tự như trên với ánh sáng mềm mịn, việc ánh sáng phát ra từ một nguồn sáng cứng. Hay mềm phụ thuộc hoàn toàn vào kích cỡ của nguồn sáng đó (so với chủ thể).

Ánh sáng trực tiếp từ mặt trời sẽ tạo ra ánh sáng cứng và thường cần phải làm mịn sáng. Một nguồn sáng nhỏ (so với chủ thể) sẽ sinh ra ánh sáng cứng và một nguồn sáng lớn (so với chủ thể) sẽ sinh ra ánh sáng mềm mịn.

BOUNCE – PHẢN CHIẾU

Dụng cụ cần thiết có thể là một tấm bảng trắng hoặc một tấm lụa, nhưng bạn cũng có thể phản chiếu ánh sáng từ tường hay trần. Có rất nhiều cách để làm điều này.

Điểm quan trọng:

• Một tấm bảng xốp trắng có bề mặt lì sẽ tạo ra ánh sáng phản chiếu mịn nhất.

• Hắt sáng màu bạc tạo ra ánh sáng gắt hơn và thường tạo ra ánh sáng phản chiếu với cường độ ¾ tùy thuộc vào khoảng cách của nguồn sáng.

PRACTICAL LIGHT – NGUỒN SÁNG THỰC TẾ

Nguồn sáng thực tế là các loại nguồn sáng có mặt trong cảnh phim. Đó có thể là một chiếc đèn bàn, một chiếc TV, nến, đèn xe cảnh sát…

• Nguồn sáng thực tế đóng vai trò rất quan trọng trong các bộ phim kinh điển Hollywood. Hãy xem ví dụ từ phim Goodfellas phía trên. Những cây đèn làm thành một nguồn chiếu sáng quan trọng và nó cũng giúp tăng thêm chiều sâu cho cảnh.

• Thường các nguồn sáng thực tế sẽ có nút điều chỉnh độ sáng. Tuy nhiên không phải lúc nào bạn cũng may mắn như vậy. Khi đó, bạn có thể sử dụng diffusion gel và dán nó xung quanh bóng đèn.

HIGH KEY

High Key là một phong cách đánh ánh sáng cho hình ảnh sáng. Và không có bóng đổ bằng việc sử dụng rất nhiều nguồn sáng phụ. Cách đánh sáng này được sử dụng rất nhiều trong các phim kinh điển Hollywood thời những năm 30-40. Đặc biệt là trong phim hài và nhạc kịch.

Ngày nay, phong cách High Key được sử dụng chủ yếu trong các quảng cáo mỹ phẩm, sitcom và music video.

• High Key không có bóng đổ.

• Đôi khi có cảm giác như khung hình bị dư sáng ở một vài vị trí.

• Thường được tạo ra bởi ánh sáng đánh trực diện.

• High Key có tỉ lệ chính/phụ thấp.

LOW KEY

Một khung hình với cách đánh sáng kiểu Low Key được bao phủ bởi bóng tối nhiều hơn là ánh sáng. Nguồn sáng phụ rất nhẹ hoặc hoàn toàn không có. Low Key tập trung vào việc sử dụng bóng tối như một nhân vật. Chứ không chỉ đơn thuần là một chủ thể trong ánh sáng. Nó được sử dụng nhiều trong các phim kinh dị và giật gân. Thường được thiết lập với chỉ một nguồn sáng.

AVAILABLE LIGHT – ÁNH SÁNG SẴN CÓ – Phù thủy ánh sáng điện ảnh

Ánh sáng sẵn có là ánh sáng có sẵn trên trường quay.

• Nếu bạn sử dụng ánh sáng mặt trời là nguồn sáng. Hãy chắc chắn rằng bạn luôn cẩn thận theo dõi diễn biến thời tiết và vị trí của mặt trời.

• Buổi sáng sớm và buổi chiều tà là giờ vàng (golden hour) cho ánh sáng mềm mịn

MOTIVATED LIGHTING ( CHIẾU SÁNG GIẢ LẬP) – Phù thủy ánh sáng điện ảnh

Chiếu sáng giả lập là cách chiếu sáng mà nguồn sáng thật sự dùng cho cảnh phim mô phỏng – giả lập. Một nguồn sáng tự nhiên hoặc nguồn sáng thực tế xuất hiện trong khung hình. (Ví dụ, nhân vật của bạn đang đi trong đêm. Nguồn sáng gốc trong cảnh này là mặt trăng. Nhưng ánh sáng mặt trăng không đủ để chiếu sáng nhân vật. Lúc đó, ta dùng một nguồn sáng giả lập áng sáng mặt trăng và chiếu sáng cho chủ thể. Tất nhiên nguồn sáng này không xuất hiện trong khung hình. Và khán giả vẫn đang nghĩ là mặt trăng đang chiếu sáng. Điểm khác biệt giữa chiếu sáng giả lập và chiếu sáng thực tế là chiếu sáng giả lập. Là một phương thức để nhấn mạnh chiếu sáng thực tế.